DOI: 10.33547/Arch.Cal.2024.01
Ziemia kaliska w epoce kamienia
by Iwona Sobkowiak-Tabaka 
In: Grzegorz Szczurek (ed.) 2024. Archeologia Calisiensis. Z dziejów Wielkopolski południowo-wschodniej, pp. 37–62. Pękowice – Kalisz: Wydawnictwo Profil-Archeo.
Ziemia kaliska jest znana przede wszystkim z wielu stanowisk zarówno osadowych, jak i cmentarzysk z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza, a także z okresu wczesnośredniowiecznego. Stanowiska z epoki kamienia są dużo mniej liczne i znane głównie z badań powierzchniowych, przypadkowych odkryć, a dużo rzadziej z badań wykopaliskowych. W niniejszym artykule przedstawiono obozowiska paleolitycznych i mezolitycznych łowców-zbieraczy oraz znaleziska pojedynczych artefaktów krzemiennych, które na podstawie cech technologicznych i typologicznych mogą być z nimi związane. Określono ich chronologię, bądź w niektórych przypadkach przynależność kulturową. W młodszej epoce kamienia występowały na tym obszarze zarówno społeczności wiązane z ugrupowaniami wstęgowymi i post-wstęgowymi, a także kultury pucharów lejkowatych i amfor kulistych. U schyłku neolitu tereny te były objęte osadnictwem społeczności kultury ceramiki sznurowej. Zagadnienie osadnictwa z epoki kamienia na terenie ziemi kaliskiej jest bardzo słabo rozpoznane. Dlatego wskazane byłoby podjęcie interdyscyplinarnych badań, mających na celu opracowanie archiwalnych i nowo odkrytych materiałów.
The Kalisz region is famous for a great number of Bronze Age, Early Iron Age and Early Medieval settlement sites and cemeteries. Far less numerous and known mostly from surface research and accidental discoveries, Stone Age sites were rarely excavated. This paper discusses the camps of Palaeolithic and Mesolithic hunter-gatherers and the finds of individual flint artifacts that may be attributed to them based on technological and typological features. Their chronology, and in some cases their cultural affiliation, was determined. The Neolithic saw the development of communities related to Linear Pottery and post-Linear Pottery groups, as well as Funnel Beaker and Globular Amphorae cultures. At the end of the Neolithic period, these areas were inhabited by the Corded Ware culture. Given the poor recognition of the Stone Age settlement in the Kalisz region, interdisciplinary research aimed at processing archival and newly discovered materials should be undertaken.