DOI: 10.33547/Igolomia2020.03
Historia geologiczna i współczesna rzeźba terenu
Geological history and contemporary relief
by Anna Michno 
1
1 – Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Zakład Geomorfologii, ul. Gronostajowa 7; 30–387 Kraków
In: K. Tunia (ed.), Kartki z dziejów igołomskiego powiśla / Cards from the history of Igołomia region on the Vistula River, Igołomia – Pękowice: Profil-Archeo, 2020, pp. 37-62.
W tekście zaprezentowano główne etapy rozwoju geologicznego obszaru z uwzględnieniem zróżnicowania wieku i rodzaju skał podłoża. Przedstawiono wpływ ewolucji zapadliska przedkarpackiego i orogenezy alpejskiej dla rozwoju tektonicznego i akumulacji osadów mioceńskich w południowej części niecki miechowskiej. Omówiony został wpływ zmian klimatu i rozwoju zlodowacenia kontynentalnego na przemiany środowiska przyrodniczego: zmiany szaty roślinnej, akumulację osadów fluwialnych i stokowych oraz intensywność procesów rzeźbotwórczych. Szczególną uwagę zwrócono na wykształcenie pokrywy
lessowej – genezę lessów, ich wiek oraz warunki depozycji. Szczegółowo przedstawiono rozwój rzeźby prezentowanego obszaru – dna doliny Wisły oraz Płaskowyżu Proszowickiego – na tle zmian klimatu, rozwoju osadnictwa i działalności gospodarczej człowieka. Scharakteryzowano również współczesną rzeźbę obszaru oraz rodzaj i intensywność procesów rzeźbotwórczych.
The text presents the main stages of the geological development of the area, taking into account the diversity of age and type of bedrock. The influence of evolution of the Carpathian Foredeep and Alpine orogenesis on the tectonic development and accumulation of Miocene sediments in the southern part of the Miechów Basin is presented. The impact of climate change and the development of continental glaciation on the transformation of the natural environment are discussed: changes in the plant cover, accumulation of fluvial and slope deposits, and the intensity of geomorphological processes. Particular attention is paid to the formation of loess cover – the origin of the loess, its age and deposition conditions. The development of the relief of the presented area – the bottom of the Vistula valley and the Proszowice Plateau – is presented in detail against the background of climate change, settlement development and human economic activity. The contemporary relief of the area as well as the type and intensity of geomorphological processes have been characterized.