DOI: 10.33547/ODA-SAH.09.Wil.09
Analiza archeometryczna zabytków metalowych (Archaeometric analysis of metal artefacts)
by Paweł Gan 
1
1 – Laboratorium Bio- i Archeometrii, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Warszawa
In: Piotr Włodarczak (ed.) 2019. Wilczyce, stanowisko 10. Norma i precedens w rytuale pogrzebowym małopolskiej kultury ceramiki sznurowej, Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne 9, Kraków – Niepołomice – Pękowice: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Stowarzyszenie Archeologów Terenowych „Stater”, Wydawnictwo Profil-Archeo, pp. 127-130.
Abstrakt: Przedmiotem analiz fizykochemicznych były dwa nieokreślone funkcjonalnie zabytki miedziane z grobu 15 na stanowisku 10 w Wilczycach: fragment drutu (CL18189) i blaszka (CL18188). Do zanalizowania kompozycji chemicznej wykorzystano mikroskop skaningowy z analizatorem EDS (metoda SEM-EDS). Oba zabytki wykonano z dość czystej miedzi o niskiej zawartości domieszek odpowiadających grupom surowcowym C6 (rudy teatraedrytowe bez niklu) i E1 (miedź arsenowa) według terminologii SAM. Kompozycji chemicznej z drutu CL18188 odpowiadają znaleziska z grobu 138 z Żernik Górnych, obiektu 1 ze Smrokowa i niektóre wyroby z Mierzanowic. Natomiast analiza CL18189 posiada analogie do wyrobów miedzianych z grobów 33 i 137 w Żernikach Górnych, grobu 12 z Malżyc i grobu 81 z Mierzanowic. Skład chemiczny zabytków kultury ceramiki sznurowej z Wilczyc odpowiada wczesnym etapom rozwoju metalurgii i nie jest ograniczony regionalnie ani kulturowo w świetle dostępnych materiałów porównawczych.
Słowa kluczowe: Wilczyce, eneolit, kultura ceramiki sznurowej, miedź, analiza składu chemicznego
Abstract: Subjected to physico-chemical analyses were two functionally undetermined copper artefacts from grave 15 at Wilczyce site 10: a wire fragment (CL18189) and a fragment of a copper sheet (CL18188). Chemical composition was analysed with a scanning microscope with an EDS analyser (SEM-EDS method). Both artefacts turned out to be made from relatively pure copper with small admixtures representing raw material groups C6 (tetrahedrite ores without nickel) and E1 (arsenic copper) according to the SAM terminology. The chemical composition of wire CL18188 resembles that recorded for the finds from grave 138 at Żerniki Górne, feature 1 from Smrokowo, and some artefacts from Mierzanowice. In turn, CL18189 finds analogies in copper artefacts from graves 33 and 137 at Żerniki Górne, grave 12 at Malżyce, and grave 81 at Mierzanowice. The chemical composition of the Corded Ware culture artefacts from Wilczyce is typical of the early stages of development of metallurgy, and in light of available comparative materials it is not limited to any specific region or culture.
Keywords: Wilczyce, Eneolithic, Corded Ware Culture, copper, chemical composition analysis
Get this chapter (soon)