PL 32-087 Pękowice k. Krakowa, ul. Jurajska 23

(48 12) 665-10-11 wydawnictwo@profil-archeo.pl

8. Analiza petrograficzna toporów kamiennych

DOI: 10.33547/ODA-SAH.09.Wil.08

Analiza petrograficzna toporów kamiennych (Petrographic analysis of stone battle axes)

by Marcin Górka 1

1 – Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego

In: Piotr Włodarczak (ed.) 2019. Wilczyce, stanowisko 10. Norma i precedens w rytuale pogrzebowym małopolskiej kultury ceramiki sznurowej, Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne 9, Kraków – Niepołomice – Pękowice: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Stowarzyszenie Archeologów Terenowych „Stater”, Wydawnictwo Profil-Archeo, pp. 121-125.

Abstrakt: Analizę petrograficzną toporów z grobu 15 na stanowisku 10 w Wilczycach oparto wyłącznie na oglądzie makroskopowym. Celem uniknięcia uszkodzeń artefaktów, nie zostały zastosowane szerzej metody inwazyjne (np. badania płytek cienkich). Jedyną metodą inwazyjną był test twardości, stosowany przy identyfikacji minerałów (skutkujący uzyskaniem niewielkiej rysy w wyniku zadrapania minerałem wzorcowym o znanej twardości). Do wykonania toporów zostały użyte skały charakteryzujące się znaczną twardością Są to bez wyjątku skały krystaliczne (magmowe i metamorficzne), pozyskane najpewniej z utworów polodowcowych. Zbudowane są w przewadze z minerałów o twardościach rzędu 6-7 w skali Mohsa. Selektywność w wyborze surowców mogła być też podyktowana względami estetyczny. Wygładzone powierzchnie skał o zróżnicowanym składzie mineralnym (jak w przypadku Wilczyc) wyróżniały się atrakcyjnym wyglądem.

Słowa kluczowe: Wilczyce, eneolit, kultura ceramiki sznurowej, topory kamienne, analiza petrograficzna

Abstract: The petrographic analysis of the battle axes from grave 15 at Wilczyce site 10 was based exclusively on macroscopic examination. To avoid damaging the artefacts, invasive methods (e.g. micro-section analysis) have not been more extensively applied. The only invasive method applied was the hardness test, used for identifying minerals (and resulting in a small scratch left by scraping the object with a standard mineral of known hardness). The battle axes were made from rocks distinguished by considerable hardness. These were all crystalline rocks (igneous and metamorphic), probably acquired from glacial sediments. The rocks are primarily built from minerals with hardness of 6–7 on the Mohs scale. Selective use of raw materials may have also stemmed from aesthetic reasons: polished surfaces of rocks having diversified mineral composition (as at Wilczyce) stood out with their attractive appearance.

Keywords: Wilczyce, Eneolithic, Corded Ware Culture, stone battle axes, petrographic analysis

Get this chapter (soon)