PL 32-087 Pękowice k. Krakowa, ul. Jurajska 23

(48 12) 665-10-11 wydawnictwo@profil-archeo.pl

Gulin-Młyn. Cmentarzyska w regionie radomskim

Gulin-Młyn, stanowisko 1. Cmentarzyska kultury pomorskiej i przeworskiej w regionie radomskim
Autorzy: Małgorzata Cieślak-Kopyt, Ireneusz Miraś
Seria: Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne 3
Wydawca: Wydawnictwo Profil-Archeo
Opis: oprawa twarda; format: 215 × 305 mm; liczba stron: 231; rok wydania: 2013

Cena: brak towaru (nakład wyczerpany)

Publikacja jest pokłosiem wieloletnich badań ratowniczych Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu oraz opracowania, realizowanego w tej placówce w latach 2012-2013 przy finansowym wsparciu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu „Dziedzictwo Kulturowe”. W gronie specjalistów zajmujących się wczesną epoką żelaza cmentarzysko w Gulinie-Młynie wymieniane było jako obiekt o możliwej ciągłości użytkowania od czasów kultury pomorskiej, reprezentującej tradycje epoki brązu i wczesnej epoki żelaza (IX-IV/III w. p.n.e.), do kultury przeworskiej, ukształtowanej w rozwiniętej epoce żelaza, w młodszym okresie przedrzymskim (III-I w. p.n.e.). Autorzy książki negatywnie zweryfikowali ten pogląd, wykazując brak styku czasowego pomiędzy najmłodszymi grobami tej pierwszej jednostki a najstarszym pochówkiem łączonym z kulturą przeworską.

Monografia stanowiska 1 w Gulinie-Młynie zawiera wyczerpującą charakterystykę form grobów i zabytków z obu horyzontów użytkowania nekropoli (57 obiektów kultury pomorskiej i 41 kultury przeworskiej). Szczególną uwagę poświęcono różnym aspektom obrządku pogrzebowego kultury pomorskiej, takim jak występowanie domieszek kości zwierzęcych w grobach czy dokładanie wtórnie przepalonych naczyń ceramicznych jako darów grobowych. Udowodniono, że niektórym specyficznym pochówkom ludzkim towarzyszyły równoległe pochówki zwierząt (groby zawierające kości z „niekonsumpcyjnych” partii zwierząt).

Bardzo ciekawe wyniki przynoszą analizy specjalistyczne: antropologiczna (W. Kozak-Zychman, E. Bokiej), archeozoologiczna (A. Lasota-Moskalewska) i metaloznawcza przedmiotów żelaznych (M. Biborski, J. Stępiński). Dzięki tej ostatniej wykazano świadome wykorzystywanie cech różnych materiałów (nawęglanych lub nawet hartowanych) do wykonania konkretnych przedmiotów już we wczesnej epoce żelaza (w kulturze pomorskiej).

Małgorzata Cieślak-Kopyt pracuje w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Ireneusz Miraś jest archeologiem i właścicielem firmy „Genopolis”.