PL 32-087 Pękowice k. Krakowa, ul. Jurajska 23

(48 12) 665-10-11 wydawnictwo@profil-archeo.pl

6. Analiza funkcjonalna zabytków kamiennych i kościanych

DOI: 10.33547/ODA-SAH.09.Wil.06

Analiza funkcjonalna zabytków kamiennych i kościanych (Functional analysis of stone and bone artefacts)

by Małgorzata Winiarska-Kabacińska 1

1 – Muzeum Archeologiczne w Poznaniu

In: Piotr Włodarczak (ed.) 2019. Wilczyce, stanowisko 10. Norma i precedens w rytuale pogrzebowym małopolskiej kultury ceramiki sznurowej, Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne 9, Kraków – Niepołomice – Pękowice: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Stowarzyszenie Archeologów Terenowych „Stater”, Wydawnictwo Profil-Archeo, pp. 89-102.

Abstrakt: Zabytki z obiektu 15 na stanowisku 10 w Wilczycach poddano analizie funkcjonalnej. Pochodzące z bogato wyposażonego grobu wytwory z krzemienia, kamienia oraz zębów zwierzęcych były przedmiotem obserwacji mikroskopowych celem stwierdzenia czy i do czego były używane. Do badań użyto dwóch mikroskopów: stereoskopowego (o powiększeniach od kilku do kilkudziesięciu razy) oraz metalograficznego (powiększenia od 100x do 500x). Przeprowadzona analiza wykazała, że w większości wytwory pochodzące z omawianego grobu były używane. Narzędzia nożowate z krzemienia w sposób intensywny wykorzystano do różnorodnych czynności, m.in. do cięcia roślin oraz kości/poroża, a także do obróbki surowców nieorganicznych. Ślady te ukazują przekrój codziennych prac podejmowanych przez społeczność kultury ceramiki sznurowej. Także większość siekier wykazuje obecność śladów używania oraz obecność opraw. Były to narzędzia zastosowane do prac codziennych, następnie złożone do grobu. Natomiast wśród grocików tylko w jednym przypadku zanotowano ślady użycia zabytku jako ostrza broni miotanej.

Słowa kluczowe: Wilczyce, eneolit, kultura ceramiki sznurowej, krzemieniarstwo, obróbka kamienia, obróbka kości

Abstract: Artefacts from feature 15 at Wilczyce site 10 have been subjected to functional analysis. Objects made of flint, stone, and animal tooth retrieved from the lavishly furnished grave have been examined under microscope to determine whether, and for what purpose, they were used. Two microscopes, stereoscopic (with magnifications from few to several dozen times) and metallographic (magnifications from 100× to 500×) have been used. The analysis has revealed that most of the artefacts originating from the mentioned grave were used. Flint knife-like tools were intensively used for various activities, including cutting plants and bone/antler, and for processing non-organic raw materials. The recorded traces reveal a spectrum of everyday activities undertaken by the Corded Ware culture community. Most axes bore traces indicative of their use and hafting, as well. These were tools of everyday use which were later placed to grave. By contrast, among the arrowheads only one revealed traces suggesting its actual use a point of a missile.

Keywords: Wilczyce, Eneolithic, Corded Ware Culture, flint knapping, bone processing, stone processing

Get this chapter (soon)