DOI: 10.33547/ODA-SAH.09.Wil.02
Obiekt 15: konstrukcja i wyposażenie (Feature 15: construction and furnishings)
by Tomasz Boroń 
1, Piotr Włodarczak 2
1 – Ośrodek Interdyscyplinarnych Badań Archeologicznych Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Warszawa; 2 – Ośrodek Archeologii Gór i Wyżyn, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Kraków
In: Piotr Włodarczak (ed.) 2019. Wilczyce, stanowisko 10. Norma i precedens w rytuale pogrzebowym małopolskiej kultury ceramiki sznurowej, Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne 9, Kraków – Niepołomice – Pękowice: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Stowarzyszenie Archeologów Terenowych „Stater”, Wydawnictwo Profil-Archeo, pp. 17-29.
Abstrakt: Obiekt 15 ze stanowiska 10 w Wilczycach został odkryty w 1999 roku, w szurfie sondażowym związanym z rozpoznawaniem charakteru osadnictwa późnopaleolitycznego. Był następnie badany w 2011 roku. Górna część jego wypełniska została naruszona przez okop z okresu I wojny światowej. Na podstawie analizy dokumentacji terenowej stwierdzono, że obiekt miał konstrukcję niszową, charakterystyczną dla małopolskich grobów kultury ceramiki sznurowej. Jama wejściowa znajdowała się od strony północno-wschodniej. Odkryto w niej pochówek psa. Nisza miała bardzo duże rozmiary: 4,45 x 3 m – jest to największy dotąd odkryty obiekt w Małopolsce. Jego wypełnisko wskazuje, że strop niszy zawalił się (najprawdopodobniej naturalnie), a bloki lessu spadły wprost na dno. W niszy nie znaleziono śladów pochówku. Odkryto natomiast bogate wyposażenie, złożone z licznych naczyń, toporów kamiennych, zabytków krzemiennych (w tym siekier i grocików), narzędzi kościanych i rogowych, przedmiotów metalowych i muszli małża. Wespół z wyposażeniem odkryto również mały fragment czaszki ludzkiej. Wyposażenie pod względem jakościowym ma analogie w inwentarzach grobowych kultury ceramiki sznurowej z Wyżyny Małopolskiej.
Słowa kluczowe: Wilczyce, południowo-wschodnia Polska, eneolit, kultura ceramiki sznurowej, grób niszowy
Abstract: Feature 15 from Wilczyce site 10 was discovered in 1999 in a test trench explored in connection with research aimed at determining the nature of Late Palaeolithic occupation in the site. It was later explored in
2011. The upper part of the fill is disturbed by a military trench from the times of WWI. The analysis of the
field documentation allowed for concluding that the feature was of a niche type, characteristic of Corded
Ware culture graves in Lesser Poland. The entrance pit is situated to the north-east, and it held a burial of
a dog. The niche had very large dimensions – 4.45 × 3m – making it the largest such feature discovered so far
in Lesser Poland. The type of the fill indicates that the niche’s ceiling collapsed (most likely for natural
reasons), with large chunks of loess falling down straight to the bottom. No traces of burial were found
in the niche. However, rich furnishings were found, comprised of many vessels, stone battle axes, flint
artefacts (including axes and arrowheads), bone and antler tools, metal objects, and bivalve shells. A small
fragment of a human skull was also found among the artefacts. In terms of their quality, the grave goods
find analogies in Corded Ware culture grave inventories from the Lesser Poland Upland.
Keywords: Wilczyce, south-eastern Poland, Eneolithic, Corded Ware Culture, niche grave
Get this chapter (soon)